Nie ma zawodu INFORMATYK
Po prawie 70-ciu latach rozwoju informatyki, przy istnieniu już nauczania kierunku informatyka na wielu uniwersyteckich wydziałach matematyki oraz kierunku inżyniera informatyka na wielu politechnicznych wydziałach elektroniki oraz im podobnych – w Polsce formalnie nie istnieje zawód informatyk. Czyli szacunkowo około 70-100 tys. absolwentów tego kierunku nie może się oficjalnie legitymować tym zawodem.
Przegląd KLASYFIKACJI ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI (KZiS),będącej Załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. (poz. 1145) pokazuje, że opis zawodów związanych z teleinformatyką jest daleki od doskonałości i jest mało adekwatny do aktualnego obrazu z rynku pracy. Klasyfikacja nie uwzględnia wielu zawodów typu teleinformatycznego oraz nazwy wielu z nich są niepoprawne, a często wręcz mylące. Takie stwierdzenia są poważną krytyką KZiS, które zostało przyjęte w zeszłym roku – jak widać bez konsultacji z ekspertami oraz w oderwaniu od rzeczywistości. Co prawda Klasyfikacja ta musi być zgodna z ISCO-08 (z 2008 roku), ale też podkategorie były już opracowane w Polsce.
W Klasyfikacji nie ma podstawowego wyuczonego zawodu – Informatyka (ang. computer science) uzyskiwanego po uniwersyteckich studiach matematyczno-informatycznych. Wszystkie uniwersytety w Polsce prowadzą na wydziałach matematyki specjalność informatyka, wpisując ją do dyplomów. Również pozostałe specjalności mają wiele zajęć informatycznych.
W ISCO-08 właściwości zawodu informatyka są przypisane zawodowi Matematyka. Stąd trzeba uzupełnić opis grupy 2120 Matematycy, aktuariusze, statystycy i informatycy, dodając kategorię 212005 Informatyk i potraktować ją jako wyuczony zawód.
2120 Matematycy, aktuariusze i statystycy i informatycy
- 212001 Aktuariusz
- 212002 Matematyk
- 212003 Demograf
- 212004 Statystyk
- 212005 Informatyk (proponowany)
- 212090 Pozostali matematycy, aktuariusze i statystycy
Dla porządku warto wiedzieć, specjalność Bioinformatyka prowadzona na wydziałach matematyki wspólnie z wydziałami biologii, chemii oraz biotechnologii, a więc jest to zawód informatyczny z wiedzą biologiczną i biochemiczną ma w KZiS swój zawód 213109 Bioinformatyk
W Klasyfikacji (KZiS) nie ma też podstawowego wyuczonego zawodu – Inżyniera informatyka, który to tytuł jest uzyskiwany na praktycznie wszystkich uczelniach technicznych, przeważnie jako wyodrębniony kierunek na wydziałach elektroniki. Stąd zasadnym jest dodanie w grupie 2152 Inżynierowie elektronicy co najmniej kategorii 215205 Inżynier informatyk.
2152 Inżynierowie elektronicy
- 215201 Inżynier elektronik
- 215202 Inżynier mechatronik
- 215203 Inżynier urządzeń zabezpieczenia i sterowania ruchem kolejowym
- 215204 Optoelektronik
- 215205 Inżynier informatyk (proponowany)
- 215290 Pozostali inżynierowie elektronicy
Drugim rozwiązaniem jest - w KZiS w grupie 2153 Inżynierowie telekomunikacji odnajdujemy zawód 215303 Inżynier teleinformatyk, szczególnie, że występuje tylko w polskim KZiS i według opisu „zajmuje się prowadzeniem diagnostyki i utrzymywaniem sieci teleinformatycznych; odpowiada za efektywne wykorzystanie zasobów systemów teleinformatycznych; podejmuje działania zmierzające do rozwoju i optymalizacji systemów teleinformatycznych; zapewnia doradztwo techniczne związane z projektowaniem, wdrażaniem i utrzymaniem sieci teleinformatycznych.”
Opis tego zawodu z czasem powinien obejmować więcej cech zawodu informatyka, gdyż właśnie ten zawód będzie w przyszłości wiodący w branży teleinformatycznej . W tym przypadku możemy zmodyfikować nazwę grupie 2153 Inżynierowie telekomunikacji na 2153 Inżynierowie teleinformatyki i tamże umieścić kategorię 215304 Inżynier informatyk
2153 Inżynierowie telekomunikacji i teleinformatyki
- 215301 Inżynier telekomunikacji
- 215302 Technolog inżynierii telekomunikacyjnej
- 215303 Inżynier teleinformatyk
- 215304 Inżynier informatyk (proponowany)
- 215390 Pozostali inżynierowie telekomunikacji
Jednakże najbardziej racjonalnym rozwiązaniem byłoby utworzenie osobnej grupy, zawierającej różne kategorie zawodu informatyka w zgodzie aktualnymi tendencjami rozwoju tej dziedziny:
215X Informatycy
- 215X001 Informatyk (uniwersytecki)
- 215X002 Inżynier informatyk
- 215X003 Informatyk ekonomista
- 215X004 Programista
- 215X005 Inżynier oprogramowania
- 215X006 Inżynier systemów
- 215X007Informatyk bezpieczeństwa systemów
- 215X009 Informatycy gdzie indziej nie sklasyfikowani
Wymaga to jednak wystąpienia do MRPiSP (oraz do OSCE) w sprawie powołania w klasyfikacji OSCE-8 takiej osobnej grupy Informatycy.
Brak zawodu informatyka ma obecnie szczególne znaczenie w przypadku projektowania, implementacji, wdrożenia oraz eksploatacji bezpiecznych systemów teleinformatycznych odpornych na coraz większe zagrożenia atakami teleinformatycznymi. W tym bowiem przypadku, w odróżnieniu do opisanych poniżej specjalistów teleinformatyki, tylko w pełni profesjonalnie wykształceni informatycy są w stanie podołać tym coraz bardziej groźnym wyzwaniom.
Brak zawodu informatyk nie oznacza całkowitego braku zawodów, a raczej specjalności informatycznych. Warto jednak wiedzieć, że tymi specjalistami mogą też być osoby z innymi zawodami (wynikającymi z kierunków ukończonych studiów), którzy po nabyciu jakichś umiejętności informatycznych i zdobyciu certyfikatów zostają zatrudnieni do określonych zadań teleinformatycznych.
W dziale 25, a w tym wszystkie kategorie można przypisać teleinformatyce. Tutaj już pominę dyskusje terminologiczne i wiele braków, jak np. brak zawodu Programista, Kierownik projektu teleinformatycznego, Dokumentalista systemów teleinformatycznych, itp.
25 Specjaliści do spraw technologii informacyjno-komunikacyjnych teleinformatyki
- 251 Analitycy systemów komputerowych i programiści
- 2511 Analitycy systemów komputerowych
- 251101 Analityk systemów teleinformatycznych
- 251102 Konsultant do spraw systemów teleinformatycznych
- 251103 Projektant / architekt systemów teleinformatycznych
- 251190 Pozostali analitycy systemów komputerowych
- 2512 Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych
- 251201 Specjalista do spraw doskonalenia i rozwoju aplikacji
- 251202 Specjalista do spraw rozwoju oprogramowania systemów informatycznych
- 251290 Pozostali specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych
- 2513 Projektanci aplikacji sieciowych i multimediów
- 251301 Architekt stron internetowych
- 251302 Projektant aplikacji multimedialnych, animacji i gier komputerowych
- 251303 Specjalista do spraw rozwoju stron internetowych
- 251390 Pozostali projektanci aplikacji sieciowych i multimediów
- 2514 Programiści aplikacji
- 251401 Programista aplikacji
- 251402 Programista aplikacji mobilnych
- 251490 Pozostali programiści aplikacji
- 2519 Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani
- 251901 Informatyk medyczny
- 251902 Specjalista zastosowań informatyki
- 251903 Tester oprogramowania komputerowego
- 251904 Tester systemów teleinformatycznych
- 251905 Specjalista systemów rozpoznawania mowy
- 251990 Pozostali analitycy systemów komputerowych i programiści … niesklasyfikowani
- 2511 Analitycy systemów komputerowych
- 252 Specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych
- 2521 Projektanci i administratorzy baz danych
- 252101 Administrator baz danych
- 252102 Analityk baz danych
- 252103 Projektant baz danych
- 252190 Pozostali projektanci i administratorzy baz danych
- 2522 Administratorzy systemów komputerowych
- 252201 Administrator systemów komputerowych
- 252202 Administrator zintegrowanych systemów zarządzania
- 252290 Pozostali administratorzy systemów komputerowych
- 2523 Specjaliści do spraw sieci komputerowych
- 252301 Analityk sieci komputerowych
- 252302 Inżynier systemów i sieci komputerowych
- 252390 Pozostali specjaliści do spraw sieci komputerowych
- 2529 Specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych gdzie indziej niesklasyfikowani
- 252901 Specjalista bezpieczeństwa oprogramowania
- 252902 Specjalista bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych
- 252990 Pozostali specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych … niesklasyfikowani
- 2521 Projektanci i administratorzy baz danych
W KZiS istnieje też kilka kategorii techników zawierających grupy informatycznych zawodów technicznych. W zasadzie wszyscy z tej kategorii w jakimś stopniu wykonują zawód związany z teleinformatyką, gdyż obecnie systemy alarmowe oraz sterowania są głównie oparte na rozwiązaniach teleinformatycznych.
- 3114 Technicy elektronicy i pokrewni
- 311401 Diagnosta kolejowy
- 311402 Instalator systemów alarmowych
- 311403 Instalator systemów alarmowych przeciwkradzieżowych
- 311404 Instalator systemów telewizji przemysłowej
- 311406 Projektant systemów alarmowych
- 311407 Technik automatyk sterowania ruchem kolejowym
- 311408 Technik elektronik
- 311409 Technik elektroniki medycznej
- 311410 Technik mechatronik
- 311411 Technik elektroniki i informatyki medycznej
- 311490 Pozostali technicy elektronicy i pokrewni
Podobnie aż przyjemnie popatrzeć na cały dział 35 Technicy informatycy, opisujący zawody teleinformatyczne (dlaczego nie ma takiego działu dla Inżynierów informatyków?). Ale też również tutaj konieczna byłaby aktualizacja i modyfikacja nazw niektórych z tych zawodów. W każdym razie ta i następne kategorie (z drobnymi uwagami) są związane z teleinformatyką.
35 Technik informatyk
- 3511 Operatorzy urządzeń teleinformatycznych
- 351101 Operator bezprzewodowych sieci komputerowych
- 351102 Operator komputerowych urządzeń peryferyjnych
- 351103 Technik teleinformatyk
- 351190 Pozostali operatorzy urządzeń teleinformatycznych
- 3512 Technicy wsparcia informatycznego i technicznego
- 351201 Konserwator sieci i systemów komputerowych
- 351202 Operator zintegrowanych systemów zarządzania zasobami firmy
- 351203 Technik informatyk 351204 Technik tyfloinformatyk
- 351290 Pozostali technicy wsparcia informatycznego i technicznego Tu mamy nawet zawód
- 351203 Technik informatyk oraz
- 351204 Technik tyfloinformatyk (zajmuje się obsługą oprogramowania i sprzętu informatycznego wspomagającego użytkownika z niepełnosprawnością wzrokową!).
- 3513 Operatorzy sieci i systemów komputerowych
- 351301 Operator sieci komputerowych
- 351302 Operator sprzętu komputerowego
- 351303 Operator systemów komputerowych
- 351390 Pozostali operatorzy sieci i systemów komputerowych
Widać tutaj pewien bałagan pojęciowy. Operator sieci komputerowych i bezprzewodowych powinien być w tej samej kategorii. Tak naprawdę teraz mamy operatorów systemów teleinformatycznych oraz Operatorów sieci teleinformatycznych.
- 3514 Technicy sieci internetowych
- 351401 Administrator stron internetowych
- 351402 Administrator systemów poczty elektronicznej
- 351403 Pracownik pozycjonowania stron internetowych
- 351404 Projektant stron internetowych (webmaster)
- 351405 Pracownik obsługi kampanii e-mailowych
- 351490 Pozostali technicy sieci internetowych
Tutaj też nazwa kategorii 3514 Technicy sieci internetowych nie bardzo się zgadza merytorycznie z nazwami zawodów podkategorii – obejmują one bowiem obsługę treści (kontentu) internetu, a nie samą sieć, bo jest obsługiwana w 3513.